"Vụ án Nọc Nạng", một khí chất Nam Kỳ dám chới tới bến!

 “VỤ ÁN NỌC NẠN", MỘT KHÍ CHẤT NAM KỲ DÁM CHƠI TỚI BẾN!

Nam Kỳ lục tỉnh thiếu gì chuyện ly kỳ, để phải nhớ đến. Trong đó, có vụ án đồng Nọc Nạn (Nọc Nạng) ở Bạc Liêu. Thiệt ngưỡng mộ hết sức trước khí phách "dám chơi tới bến" đối đầu với quan chức địa phương dùng cảnh sát đi cướp đất! Chưa hết, ở đất Nam Kỳ mới có được chuyện này hay ơi là hay: người cầm cân nảy mực ở tòa án "biết chơi đẹp", xét xử có ngọn có ngành & phán quyết THA BỔNG cho dân đen dù họ đâm chết cảnh sát!

* LÀM LỄ TẾ SỐNG TRƯỚC KHI LÂM TRẬN

... Vào đêm 14/2/1928, anh em nhà Biện Toại (ở Phong Thạnh) họp lại, làm lễ lạy vong hồn ông bà tổ tiên, sau đó rưng rưng nước mắt, quì xuống lạy mẹ, xin được báo hiếu lần chót. Họ trích máu ăn thề, quyết thua đủ với chính quyền sở tại lăm le cướp đất. Họ bốc thăm để vong linh tiên tổ chỉ định ai sẽ là người hi sinh đầu tiên. Cô em gái Út Trong rút được thăm. Anh em không nỡ, yêu cầu bốc lại. Lần thứ hai, Út Trong vẫn trúng thăm. Út nói, "Ông bà biểu rồi đó, để em liều chết một phen!".

Sáng ngày 16/2/1928, hai viên cảnh sát Tây là Tournier và Bouzou cùng bốn lính mã tà từ thị xã Bạc Liêu đến làng xã, tác chiến hiệp đồng với viên chức địa phương nhằm thu lúa của nông dân. Út Trong đến gặp cảnh sát, yêu cầu đong lúa xong thì phải ghi biên nhận. Tournier từ chối, tát tai Út Trong. Cô Út lập tức rút ra cây dao nhỏ. Tournier đập báng súng, làm Út Trong ngất đi.

Anh em nhà Biện Toại từ nhà chạy ra, mang theo dao mác gậy gộc. Tournier rút súng bắn Mười Chức (em Biện Toại). Dù trúng đạn nhưng Mười Chức vẫn ráng nhào đến đâm lút lưỡi mác vô bụng Tournier trước khi Mười Chức gục chết.

Tournier sau đó đưa đi cấp cứu, nhưng không kịp, tắt thở luôn.

* TÒA XỬ CÔNG MINH: CHƠI ĐẸP HẾT BIẾT!

Tòa Đại hình Cần Thơ xét xử vụ án Nọc Nạn vào ngày 17/8/1928. Chánh án là De Rozario, công tố viên là Moreau, đều dân Tây hết ráo mà ngồi xử về việc cảnh sát Tây bị đâm chết. Chắc mẩm Tây bênh Tây, nói theo thành ngữ VN thì "huyện bênh huyện, phủ bênh phủ", gia đình Biện Toại ắt lãnh án tử hình hoặc bét lắm thì cũng ở tù rục xương.

Không dè... chống lại lực lượng thi hành công vụ của nhà nước, mà không sao hết trơn! Tòa án ở Cần Thơ tuyên xử: Biện Toại, em út Toại, và con trai của Toại đều được THA BỔNG!

Mới hiểu rằng Tòa án sở dĩ có mặt trên đời - chiếu theo luật lệ văn minh - không phải để bênh nhà nước cũng không phải bênh dân. Mà bênh vực cho CÔNG LÝ.

Không có lửa làm sao có khói. Công tố viên Moreau, theo sử liệu ghi lại, đưa ra nhận định: gia đình Biện Toại bị "những kẻ không có trái tim" (hommes sans coeur) đè đầu cưỡi cổ.

"Những kẻ không có trái tim" là ai? Là đám quan chức địa phương ở Phong Thạnh ăn tiền của một gã người Tàu rồi dùng quyền thế ép dân rời khỏi đất đai bao đời của họ.

Cảnh sát viện dẫn thi hành công vụ để đòi Tòa phạt nặng dân đen.

Chánh án bác, "thi hành công vụ nhà nước" CHỈ được coi là chính đáng khi nào làm đúng với công lý, lẽ phải mà thôi.

* KHÔNG HỔ DANH KÝ GIẢ, LUẬT SƯ

Thay vì a dua với cảnh sát để tố khổ nông dân, không ít ký giả Sài Gòn lúc bấy giờ nhứt quyết tìm về Nọc Nạn để điều tra sự tình rồi đăng lên nhựt trình. Trong đó có ký giả Lê Trung Nghĩa của tờ báo "La Tribune Indochinoise" (Diễn đàn Đông Dương), ông thuyết phục hai vị luật sư là Tricon và Zévaco nhận lời biện hộ miễn phí cho người nông dân.

Cội rễ của vụ án, theo phân tích của luật sư Tricon, nằm ở chính sách đất đai xa rời thực tế và quyền lợi của nông dân. Luật sư Tricon cho rằng chính sách ruộng đất của thể chế tiền nhiệm (nhà Nguyễn) xem ra công bằng và hợp thực tế hơn khi so với chính sách của nhà đương cục hiện hành.

"Non pas de la dictature de la force du mousqueton, mais de la dictature du coeur" (lời luật sư Tricon). Không thể có quyền lực tuyệt đối (la dictature) dựa trên sức mạnh của súng đạn, mà phải là quyền lực tuyệt đối của trái tim.

Gia đình ông Toại, sau đó, làm bữa cơm mời hai vị luật sư và ký giả Sài Gòn, cảm tạ những tấm lòng "giữa đàng thấy chuyện bất bình chẳng im".

------------------------------------------------------

Nguồn: Nguyễn - Chương Mt