Lễ
Ngọc, lễ Vàng tại nhà phước Chợ-quán
-------------------------------
Ngày thứ tư 3 Fevrier, tại nhà phước Chợ-quán cử hành
đại lễ mừng Lục tuần và Ngũ tuần khấn hứa theo luật dòng, của tám vị nữ tu nhà
phước ấy kể như sau nầy:
1. –
Lễ Ngọc, Bà bề trên Maria Nguyễn thị Mai 83 tuổi, giáp 60 năm khấn hứa
2. –
Lễ Vàng các Bà và các Dì đã khấn hứa giáp 50 năm chẳn:
a) Bà
Maria Nguyễn thị Gương, Bà nhứt đương kim, 74 tuổi.
b) Bà
Agnès Nguyễn thị Truyện, bà nhứt cựu, 79 tuổi.
c) Bà
Agnès Nguyễn thị Quế, bà nhì cựu, 81 tuổi.
d) Dì
Maria Lâm thị Út, 81 tuổi.
e) Dì
Annà Trần thị Trầm, 78 tuổi.
f) Dì
Marthe Nguyễn thị Hải, 75 tuổi.
g) Dì
Annà Đoàn thị Nên, 74 tuổi.
Cũng một ngày ấy, có lễ phép cho 19 chị đội lúp đen,
14 chị lúp trắng.
Ba
Lễ Nhập Một
NGỌC-KHÁNH,
KIM-KHÁNH, NGÂN-KHÁNH
Đã
cử hành rất long trọng tại Chợ-quán
(3
Février 1937)
------------------------
Sáng thứ tư, mồng 3 Février, tại nhà thờ họ Chợ-quán
đã cử hành cuộc lễ rất long trọng, là lễ Ngọc, lễ Vàng của 8 vị nữ tu nhà phước,
khấn hứa theo luật dòng “Chị em mến Thánh
giá”, giáp năm mươi, và sáu mươi năm chẳn.
Lại cũng mừng lễ Bạc cha Bênêditô Trần văn Cậy, đương
kim cha sở họ và Bề trên nhà phước Chợ-quán, giáp 25 năm thăng quyền Chánh tế.
Ấy là: Nhứt nhựt phùng tam khánh
Thiên tải ngộ nhứt thời
Lễ nầy cũng gọi là lễ cưới thiêng liêng, cho nên nói rằng
là ba lễ nhập một: một nhà, một họ, trùng độ một ngày.
Ngoài 3 lễ nói trên đây, thì cũng mai ấy, trước khi cử
hành đại lễ kỷ niệm, lại có những lễ phép tôn nghiêm cảm động, nhận lời khấn hứa trọng thể, theo luật dòng lần
thứ nhứt cho 19 Dì đội lúp đen, và cho 14 Chị
đeo ảnh cùng đội lúp trắng, do Đức Thầy Dumortier, giám mục địa phận thân hành chủ sự. Nên chi thật là một
điều rất vinh dự thay cho họ Chợ-quán, đại phước thay cho tu viện Chợ-quán và
cũng là một đều hân hạnh vẽ vang thay cho lịch sử địa phận Saigon lắm vậy.
Phải, thật là vinh
dự cho đất Chợ-quán, Chợ-quán là một họ cố cựu trong địa phận Saigon, đã có
nhiều lịch sử vẽ vang vĩ đại về phần đời phần đạo: Họ nầy đã trổ sinh được những
đấng danh nhơn chí sĩ, giúp ích cho đạo cho đời, và cận nhựt kim thời, lại có
nhiều dịp tốt mừng những cuộc lễ Vàng, lễ Ngọc và lễ Bạc rất nên long trọng.
Đại
phước cho nhà nữ tu Chợ-quán, vì từ khi lập nhà phước
annam trong địa phận tới nay, chưa có nhà nào được cái hân hạnh mừng lễ Ngọc một
vì nữ tu của dòng mình, thế mà nay nhà phước Chợ-quán đã được cái vinh dự đặc sắc
ấy, thêm duyên trong một ngày mừng tới 7 lễ Vàng nữa, thì là một điều hiếm có
và quí hóa biết bao!
Hân hạnh chung cho cả địa phận Saigon, bỡi vì lời ngạn
thường ví: Hoa thơm, thơm cả bụi, đèn
sáng, sáng cả nhà. Cây tốt trổ sai hoa, cây lành sanh trái ngọt. Địa phận
Saigon không những đã đặng mừng lễ Vàng, lễ Ngọc hàng đạc đức bổn quốc mà thôi,
song còn được mừng lễ Vàng, lễ Ngọc các người nhà dòng, nhà phước bổn quốc, là
những cây của địa phận đã dầy công vun quén ương trồng, và khéo chăn sóc giữ
gìn, nên mới là được trưởng thành miên viễn mà đơm bông kết quả mĩ miều như thế.
Vã từ mấy năm nay, độc giả chư tôn vẫn cũng đã từng
xem thấy trong tờ N. K. Đ. P, thường thuật
những cuộc lễ long trọng tại họ Chợ-quán, làm cho rạng danh đạo giữa dân ngoại
giáo là dường nào!
Năm 1926, thì nhà phước Chợ-quán mừng lễ Ngũ tuần Bà bề
trên Maria Nguyễn thị Mai và mấy bà khác, khấn hứa trọn 50 năm, hiện Chúa còn
gìn giữ bà Maria cho sống đến nay mà mừng lễ Lục tuần.
Năm 1930, thì họ Chợ-quán tổ chức cuộc Mừng lễ Ngũ tuần
Chánh tế cha Camille Laurent , là cha sở họ, giáp năm mươi năm thăng quyền linh
mục.
Đến nay, 1937 thì lại có cuộc lễ kỷ niệm Lục tuần, Ngũ
tuần của 8 bà, và lễ Ngân khánh cha sở đương kim, giáp 25 năm thăng quờn Chánh
tế. Cho hay: Đi CHỢ mới biết chợ sung, vào QUÁN phỉ lòng mới biết mới biết quán
sang.
Về
cuộc trau giồi trần thiết
Cũng như mấy lễ trọng khác, việc trau giồi trần thiết
trong ngoài nhà thờ về cuộc lẽ nầy, nào cờ xí, đền điện, bông hoa, kiểng vật,
v.v thì thảy đều rực rở huy hoàng tốt đẹp, ai nấy cũng trầm trồ khen ngợi, đây
xin giảm bút.
Khởi
cuộc lễ
Vào lối 6 giờ sáng, thì thiên hạ các nơi và bổn đạo
trong họ đã lần lần tề tựu, gần 7 giờ, Đức Giám mục ngự đến. Bây giờ cha bổn sở.
mình mặc áo Cappa đi cùng Thánh giá đèn hầu và các lễ sinh thẳng xuống nhà phước
rước mấy Bà, mấy Dì và các Chị lên nhà thờ, để khởi hành lễ nhạc khấn hứa.
Tiếng chuông trên tháp trổi giọng vang dầy inh ỏi; bấy
giờ đứng trước tiền đàng nhà thờ, bắt mặt trông xuống, thì thấy một đoàn dài,
trắng đen pha lẫn, đầu đội mão hoa, tay cầm nhành bông huệ, lớp thì mình mặc áo
trắng, tay mặt mang lúp đen; đầu đoàn có Thánh giá và thầy cả chánh sự, cứ lải
rải mà kéo lên, xem thật là nghiêm trang tề chỉnh.
Khi đã lên tới cữa nhà thờ, thì có bọn nhạc kèn trổi bản
mừng rước, đoàn kiệu cứ đi thẳng vào trong, tới trước cung lơn, thì bái gối, rồi
tẻ ra quì hai bên, chỗ đã dọn sẵn cho quí Bà mừng lễ Vàng, lễ Ngọc và mấy Dì mấy
Chị sẽ đội lúp, khấn hứa. Khi ấy trong nhà thờ đã chật ních cả dưới trên, nào
là các đấng linh mục tây nam gần 70, các thầy dòng Frères, các bà phước dòng
thánh Phaolồ, dòng Vinsentê, các dì nhà phước annam: Cái-mơng, Cái-nhum, Thủ-thiêm
v. v., các vị quí khách tây nam, giáo hữu họ Chợ-quán và xung quanh Saigon, vầy
hiệp đông đủ. Đèn điện trong nhà thờ bật lên, ánh sáng chiếu vào cờ xí bông hoa
xem huy hoàng sáng rỡ.
Cho
đội lúp trắng và nhận lời khấn hứa
Khi đâu đó đã an vị, thì Đức giám mục đầu đội mão ngọc,
mình choàng cappa, theo hầu hai bên ngài, có cha Phaolồ Quyến, cha Jh Giỏi và
thầy bổn sở; trong choro thì hàng đạc
đức mặc surplis quì chầu.
Phía dưới, 14 chị toan lãnh lúp trắng sắp hàng ngang
theo cung lơn. Bấy giờ Đức giám mục bước tới hỏi mấy lời bằng tiếng annam theo
lễ phép… Các chị liền đồng thinh đối đáp rập ràng, rồi Đức cha trở lên bàn thờ
mà xướng kinh Veni Creator, trên từng,
các cô nhà phước liền trổi giọng tiếp theo, cung đờn tiếng hát nghe lảnh lót
thanh bai, mườn tượng như đờn hát chốn thiên thai. Đương riu ríu kéo ơn Chúa
Thánh Thần xuống trong lòng các chị. Dứt kinh, thì Đức cha đọc lời nguyện. Hôm
nay coi bộ Đức Thầy khỏe, nên cung giọng ngài cất lên, nghe cũng là mạnh mẽ chửng
chàng. Đức cha xuống làm phép lúp, áo và ảnh chuộc tội đoàn hoàn cùng đeo cho mỗi
chị, đang khi ấy, thì trên từng đờn cũng hát những kinh ám hạp.
Đoạn cha Phaolồ Thắng, bổn sở và Bề trên nhà phước
Cái-nhum, bước tới cung lơn mà giảng một bài, nghe gọn gàng thâm thúy, thính
chúng đều chủ ý ghi tâm.
Đại ý bài Thầy giảng nói về phận sự kẻ toan bỏ thế
gian vào nhà Chúa cho đặng kết hiệp cùng Giêsu là bạn chí tôn chí thánh, rất tốt
lành, rất sang trọng giàu có, và rất mến yêu thâm thúy là dường nào!Những trinh
nữ nhà dòng lãnh lúp Trắng. cũng như nhi nữ ngoài đời ăn lễ Hỏi. Ăn lễ hỏi rồi,
càng phải ân cần trau giồi đức hạnh cho xứng đáng để mai sau nên chữ: Chu tủ vu qui, nghi kỳ gia nhơn làm sao?
Lo sắm sanh những vật liệu nào, ý bạn mình ưa thích, hầu mai sau tiến hiến cho
bạn yêu dấu mình, v. v.
Xong rồi thì tới phiên 19 dì lên lãnh lúp đen và làm lời
khấn trước mặt Đức giám mục.
Trước thì thầy giảng cũng diễn thuyết ít lời, về phận
sự kẻ dọn mình rồi, nay tới ngày khấn hứa, đội lúp đen, thì cũng như kẻ làm lễ
cưới, phải đinh ninh son sắt, bền chặt một niềm, giữ lời thề ước: Yêu ở khó khăn, sạch sẽ và vưng lời. Ấy
là 3 nhơn đức cần yếu những kẻ ở nhà dòng phải lo trau giồi cho tinh tấn… Phải
bắt chước sự khó khăn, sạch sẽ, vưng lời của bạn mình là Chúa Giêsu … Phải chết
thế gian xác thịt cho đặng sống lại trong Chúa Kirixitô… Kẻ từ bỏ thế gian, bỏ
cha mẹ mà theo Chúa, thì sẽ đặng đáp lại bằng trăm bằng ngàn là thể nào…
Thầy cũng khuyên, những kẻ đã khấn hứa rồi, nên chiêm
nghiệm lại… Khuyên những người làm cha mẹ, hãy vui lòng mà tiến hiến con cái
mình làm tôi Chúa trong các nhà dòng nhà phước, là một sự rất đẹp lòng Chúa và
bổ ích cho mình. Vì tuy những kẻ đi tu trì, bề ngoài là xa cách cha mẹ bà con
thật, song trong lòng vẫn hằng tưởng nhớ mà dưng kinh cầu nguyện cho cha mẹ
luôn, v. v.
Giảng xong, Đức giám mục hỏi và các Dì thưa lại mấy lời
theo lễ phép,…đoạn liền nằm xuống, và có các Dì phụ giúp, lấy tấm vải lâm-bô,
phủ che khuất hết cả 19 Dì. Khi ấy trong nhà thờ lắng lặng, đèn điện đang sáng
lòa, bỗng dưng tắt hết, không còn nghe tiếng đờn hát, chỉ nghe những lời thống
thiết bi ai Thánh vương Đavít thống hối mà thôi! Đó là một khoảnh khắc vô hồi cảm
động và sợ hãi…
Đoạn rồi chổi dậy, cứ thứ tự 2 người một cặp, tới quì
trước mặt Đức giám mục mà chịu phép cắt tóc và lãnh áo lúp đen; xong lượt, thì
mỗi người lại cứ thứ tự mà bước lên lãnh sách lề luật, chuối lần và đèn sáp.
Lãnh xong, các Dì xuống quì một hàng trước mặt Đức giám mục mà đọc lời khấn hứa
giữ ba nhơn đức: Khó khăn, sạch sẽ và
vưng lời. Rồi thì lần lượt trở về quì tại chỗ cũ của mình. Ấy là hoàn tất
lễ phép cho đội lúp đen và lãnh lời khấn.
Khi Đức giám mục đã làm hoàn tất các lễ phép cho đội
lúp đen và nhận lời khấn hứa xong, đoạn thì cha Benoit Cậy y phục đại lễ ngồi
ghế phía Epistola; phía dưới cung lơn, thì có đủ tám bà mừng lễ Ngọc, lễ Vàng;
bây giờ thầy giảng bước ra diễn thuyết một bài về cuộc đại lễ kỷ niệm. Thầy nhắc
lai lịch lập nhà phước Chợ-quán…Công lao của quí bà trong vòng năm, sáu mươi
năm nay làm sao… sau thì giảng về lễ Bạc cha sở, giáp 25 năm thăng quờn Chánh tế.
Công nghiệp cha Benoit đối với họ Chợ-quán và nhà phước trên hai mươi năm trời nay thể nào. Bài giảng hay,
tiếng nói rõ; gọn gàng, đủ hết mọi đều.
Vậy muốn cho độc giả chư tôn đặng tường tất cái kết quả
mĩ miều nầy, thì xin lượt thuật lại đây một ít đều về lịch sử lập nhà phước Chợ-quán
cho hải nội chư quân nhàn lãm.
Lịch sử nhà phước Chợ-quán
Lời ngạn thường ví: Ăn trái nhớ kẻ trồng cây, uống nước
nhớ người đào giếng.
Nguyên Đức thầy Đôminicô Ngãi (Mgr Lefèbvre) là chánh đấng đã xướng lập nhà phước nầy trong năm
1844; hồi chia địa phận, thì Đức cha Đôminicô là giám mục thứ nhứt Saigon. Ngài
đã xin cùng Đức cha Thể (Mgr Cuénot, Vic.
Apost. de la Mission Cochinchine Orientale) gởi vô cho ít
người nhà phước annam hầu lập tại địa phận mình, thì Đức cha Cuénot đã gởi vô
cho 5 nữ tu. Đầu tiên ở tại Chợ-quán. Được ít lâu, thấy không yên, vì cơn bắt đạo,
thì Đức cha dạy lên Tân-triều.
Năm 1848, nhà phước phải chạy tản tác, vì cơn bắt đạo
dữ dằn đời vua Tự Đức. Lúc bấy giờ có kẻ chạy trốn về Chợ-quán, lần hồi qui tụ
đặng vài mươi. Chị em lo dệt vải để tằm mà nuôi mình, cũng nhờ những bổn đạo hảo
tâm tư trợ.
Năm 1859, binh langsa vào lấy Saigon, thì họ Chợ-quán
bị bắt hơn mấy nơi khác, nhiều kẻ phải chém giết vì đạo thánh; lúc ấy nhà phước
chạy qua trú ngụ bên Xóm-chiếu, vì ở đó có trường Latinh nhỏ, trông thế nhờ cậy
bớt cơn sợ sệt.
Khi giặc đã yên, thì Đức cha Đôminicô bàn tính với cha
Thomas Đoan, là đấng đang coi sóc họ Chợ-quán cho đặng lập nhà phước lại chỗ ấy.
Vì cha Thomas có quen với một quan Commandant
tại đồn Aux Mâres, là vị quan tư, đạo đức tử tế, ngài hứa lo giúp cho nhà phước
đặng ở yên. Cũng nhờ quan ấy cho những nhà cữa quân nghịch bỏ trốn, mà cất đặng
nhà thờ, nhà cha và hai cái nhà cho các người nhà phước ở tại chỗ đất nhà phước
bây giờ.
Từ năm 1875 về trước, nhà cữa của nhà phước Chợ-quán
đơn sơ, chật hẹp, lợp bằng lá, mà từ ấy về sau, thì lần hồi tu chỉnh, đã cất được
một nhà từng ở đặng 100 người, nhà ấy hiện nay đang còn, mà năm 1916 cha Laurent đã sửa lại rộng lớn hơn, ở đặng
150 người.
Trước cái nhà nầy, thì đời cha Lucien Mossard (Mão) làm cha sở Chợ-quán, đã cất một nhà thờ trong
năm 1892, là ngôi nhà thờ của nhà phước bây giờ.
Bỡi số xin vô nhà phước càng ngày càng đông, nên năm
1926, cha Camilla Laurent đã cất một
nhà từng cho các chị áo trắng, nhà ấy thâu nạp được chừng 100 người, và một cái
nữa cho các Dì áo đen, ở được 200.
Phía sau nhà cũ, thì cất thêm một nhà từng ở đặng năm,
sáu mươi, để dạy mấy nhi nữ bất kỳ ngoại đạo, người ta gởi vào mà học hành chữ
nghĩa, hay là thêu dệt vá may. Cũng có cất mấy nhà phụ tùng (dépendance) như nhà chơi, nhà bếp, nhà vựa
v. v. xung quanh thì có vách thành bằng gạch bao trụm hết mấy nhà ấy.
Trước 1867, thì nhà phước ăn mặc theo cách người thường,
vì cơn bắt đạo. Song từ đó về sau, thì có y phục riêng: Những kẻ đã khấn hứa,
thì gọi là các dì, áo đen, lúp đen, đeo thánh giá – Mấy chị ở nhà tập (Novices) thì áo trắng, lúp trắng, đeo
thánh giá – Còn mấy cô mới vô (Postulantes)
thì áo trắng không mà thôi.
Năm 1874, nhà phước nầy, kể chung cả kẻ đã khấn hứa (Professes), kỳ tập (Novices), và mới vô (Postulantes)
thì được có 40 mà thôi.
Đến năm 1911, thì được 68 người khấn hứa, 13 người ở
nhà tập và 10 cô mới vô
– 1923 , được 97 người khấn hứa, 36 Novices, và 8 Postulantes
–
1937, 206 Professes, 71 Novices, 14 Postulantes.
Các bà Nhứt nhà phước Chợ-quán
1. Bà
Marthe Lành từ 1867 đến 1873
2. Bà
Maria Hòa từ 1873 đến 1880
3. Bà
Marthe Vì từ 1880 đến 1887
4. Bà
Maria Mai từ 1887 đến 1919 và 1925 –
1931
5. Bà
Agnès Linh từ 1919 đến 1925
6. Bà
Agnès Truyện từ 1925 đến 1934
7. Bà
Maria Gương từ 1934
Còn từ 1867 trở về trước, thì chị em ở chung vậy thôi,
chớ chẳng có bà Nhứt cho thiệt.
Các cha sở coi họ và nhà phước
1. Cha
Thomas Đoan lối năm 1859
2. Cha
J. Baron ở tới cuối năm 1867
3. Cha
C. Bouillvaux 1867 – 1874
4. Cha
F. Derval 1874 – 1879
5. Cha
J. Greset 1879 – 1882
6. Cha
Nicolas Hamon (Tài) 1882 – 1886
7. J.
B Erard (Y) 1887 – 1891
8. Cha
Lucien Mossard (Mão) 1891 – 1898
9. Cha
Anselme Delignon (Cao) 1898 – 1913
10. Cha
Camille Laurent (Bính) 1913 – 1934
11. Cha
Benoit Cậy 1934 –
Luật
mẹo nhà phước
Cùng như mấy nhà phước khác: Trừ 3 điều khấn hứa: Khó
khăn, sạch sẽ và vưng lời, thì phần nhiều nương theo luật mẹo mấy nhà dòng Hội
thánh đã công nhận, và trừ mấy năm sau đây, thì Hội thánh đã nhận luật mẹo nhà
phước annam ta.
Công việc. – Là giúp các cha ở các họ: Dạy con nít chữ
nghĩa và đạo lý, dạy chầu nhưng và dọn xưng tội chịu lễ, nhứt là mấy họ không
có cha thầy; nuôi con nít mồ côi, giúp các việc trong nhà thờ, v. v.
Trường thứ nhứt lập tại họ Chợ-quán là năm 1875, có 40
học trò. Qua lối 1900, có 24 trường, đặng 1212 học trò. 1936, có 53 chỗ dạy và
đặng hơn 5000 học trò.
Lập nhà nuôi con nít mồ côi. – Năm 1894, nhà phước Chợ-quán
lập tại Gò-vắp một nhà nuối con nít Hài đồng, từ ấy đến nay đã thâu nhận tới
7000 con nít người ta cho. Năm 1936, cho tới 450 đứa; hết thảy còn sống lối 60.
(coi N. K. Đ. P, đã thuật về nhà mồ côi Gò-vắp). Năm 1930, lập một nhà tại Cần-giuộc
(Chợ-lớn). Từ ấy đến nay người ta cho được hơn 500 đứa, nội năm 1936 cho tới
130; hiện còn sống được 20. Coi 2 nhà Dục-anh:
Một nhà tại Tân-định, một nhà tại Khánh-hội, mỗi nhà có 5, 6 chục.
Ấy là dón sơ gốc tích, từ hồi địa phận khởi lập nhà
phước Chợ-quán là năm 1844, tới nay 1937, trong vòng 93 năm, trải bao phen cực
khổ gian lao, từ lúc còn nhà tranh vách lá, cho đến nay đồ sộ phong quang, được
kết quả mừng lễ Ngọc, lễ Vàng, thật là một sự đại phước đáng mừng và cám đội ơn
Chúa khôn xiết.
Vậy khi thầy giảng đã diễn thuyết xong rồi, thì cha Benoit
bước lại bàn thờ, thân hành chánh lễ kỷ niệm. Đang buổi lễ trên từng đờn, các
cô, các chị nhà phước hát nhiều cantique
ám hạp về cuộc lễ rất hay, lại thêm có đờn nhạc xen hòa thâm trầm tuyệt diệu.
Trong cuộc lễ nầy, trừ Đức giám mục cùng hàng linh mục
các thầy dòng bà phước ra, thì cũng có những bực danh nhơn quí khách tây nam,
như: ông Berland, chủ tĩnh Gia-định,
ông Pommex, chủ tĩnh Chợ-lớn. Mazet, Đốc lý thành phố Chợ-lớn; ông P. Nguyễn hữu Hào, quốc trượng, em ruột
bà nhứt Gương; ông Dennis Lê phát An; ông Đốc phủ Bửu; ông Huyện Của; phóng
viên các báo tây nam cùng nhiều vị khác không thể kể hết.
Lễ đoạn, liền xướng kinh Te Deum cám tạ ơn Chúa, rồi thì 8 bà mừng lễ Ngọc, lễ Vàng ra trước cữa nhà thờ lấy ảnh làm kỷ niệm. Trong lúc ấy cũng có Đức giám mục và quí vị
quan khách, lấy hình xong, thì ông Mazet bước đến trước mặt bà nhứt Gương nói
ít lời ban khen và gắn Médaille “Moni
saraphon” của đức vua Cao-mên ban thưởng bà.
Sau vua Bảo Đại cũng có gởi nhứt hạng Kim-bội tặng thưởng
bà nhứt Gương và nhị hạng Kim-bội thưởng
bà Maria Mai. Các bằng sắc ban Médaille
và Kim-bội của hai bà như sau đây.
Bằng
sắc vua Cao Mên và vua Bảo Đại ban cho hai bà
Brevet de médaille de l’Ordre Royal
du Mérite du Cambodge
Nous Préa Bat Samdach Préa Sisowathmonivong,
Chamchakrapong, Préa Chaucrung Campuchéa Thippedey,
Roi du Cambodge
Vu les Ordonnances Royales des 1er Fevrier
et 8 Avril 1905
Décernons
à madame Nguyễn
thị Gương
Supérieure des Sœurs annamites à Choquan la Médaille
de Notre Ordre du mérite Moni Saraphon,
en témoignage des services rendus à Notre Royaume.
Fait en Notre Royal Palais, à Phnom-penh, le 21
Décembre 1936. Certifié la traduction ci-dessus conforme au texte cambodgien.
Le Ministré du Palais Royal des Finances des
Beaux-Arts.
No 1216 Signé Illisible
Palais
Impérial Huế le 2 Février
1937
Ma
Soeur Supérieure
Par ordre de Sa Majesté l’Impératrice, je vous fais
parvenir aujourd hui: 1 insigne et brevet de Kim-bội de 1ère classe,
qu’elle vous à fait décerner en l’honneur de vos Noces d’Or. Ainsi qu un
insigne et de Kim-bội de 2ème classes destinés a là Sœur Maria Mai,
en l’honneur de ses Noces de sa Diamand en témoi-gnage de la frès haute
bienveillance de sa Majesté l’Impératrice, pour le Couvent des Amantes de la
Croix, et du respect qu’Elle porte à vos personnes.
Sa Majesté se recommande à vos prières et à toutes
celles de la Communauté.
Veuillez croire, ma Soeur Supérieure, à mon profont
respect.
P.
O. de Sa Majesté
S. B
Palais
Impérial Sắc
số 113 ngày 18 tháng 12
cabinet
civil de Sa Majesté năm Bảo-Đại 11 (30 Janvier 1937)
Sắc chuẩn thưởng nhất hạng Kim-bội cho Sœur Maria Nguyễn
thị Gương, Supérieure des Amantes de la Croix, và nhì hạng Kim-bội cho Soeur
Maria Mai.
Khâm
thử
Phụng
ngự ký:
Bảo
Đại
Khâm
thử
Sắc tại Lầu-Kiến-Trung
Ngày 18 tháng 12 năm Bảo Đại thứ 11
(30 Janvier 1937)
Ngự-Tiền-Văn-Phòng cung lục
P. le Directuer du Cabinet et P. O
Le Secrétaire Général
Signé
Illisible
(Brevet) Empỉre
d’Annam
Le Ministre Directuer du
Cabinet Empérial certifie que par
ordonnance du 3 Janvier 1937.
Sa Majesté l’Empereur
d’Annam a conféré à M. Sœur Maria Nguyễn thị Gương, Supérieure des Amantes de
la Croix Choquan Cochinchine, une Plaque d’Honneur en Or dite Kim-bội de 1ère
classe. année
Fait à Huế le 18ième jour du 12ième
mois de la 11ième année
du Règne de Bảo-Đại (30 Janvier 1937)
Engeristré
au Protectorat de France en Annam No 2,596
Huế
le 1er Fevrier 1938
Engeristré
au Cabinet Impérial No 7094
Huế
le 30 Janvier 1937
Empỉre
d’Annam
Le Ministre Directuer du
Cabinet Empérial certifie que par
ordonnance du 30 Janvier 1937.
Sa Majesté l’Empereur
d’Annam a conféré à M. Sœur Maria Mai, une Plaque d’Honneur en Or dite Kim-bội
de 2ème classe.
Fait à Huế le 18ème jour du 12ème
mois de la 11ième année
du Règne de Bảo-Đại (30 Janvier 1937)
Engeristré
au Protectorat de France en Annam No 2,596
Huế
le 1er Fevrier 1938
Engeristré
au Cabinet Impérial No 7094
Huế
le 30 Janvier 1937
Nam phương Hoàng hậu, là cháu ruột bà nhứt Gương, cũng
có gởi lời chúc mừng và dưng cho bà 200 đồng bạc trong ngày hỉ lạc kỷ niệm nầy.
Cuộc gắn Médaille cho bà Maria Gương xong, thì Đức
cha, các cha, quí vị quan khách, các bà mừng lễ kỷ niệm, đồng xuống nhà cha sở
mà dùng tiệc rượu Champagne mừng cha sở và quí bà.
11 giờ, xuống trường học mừng chúc cha B. Cậy và các
bà, cũng có Đức cha, và quí vị quan khách dự thị. Đọc ca mừng xong, thì Đức cha
đứng dậy nói ít lời mừng khen cha B. Cậy cùng các bà mừng mừng lễ hôm ấy.
Lối 12 giờ nhập tiệc. Đãi Đức cha, các cha và quí vị
quan cức bên nhà trường họ; còn đãi quí khách đàng xa bên nhà phước. Thật là một
buổi tiệc rất vui vẻ đông đúc, nào là tiếng nói tiếng cười, xen lẫn cùng những
tiếng vỗ tay từng chặp, nghe thôi inh ỏi.
Buổi chiều. – 4 giờ, cha Michel Thao, thân hành phép
lành Mình Thánh Chúa trọng thể tại nhà thờ nhà phước. Trước khi hát kinh Tantum
ergo, thì 8 bà mừng lễ Ngọc, Vàng đọc lời khấn hứa trọn đời về ba nhơn đức: Khó
khăn, tinh khiết và vưng lời.
6 giờ, nhà phước
đãi quí chức và bổn đạo họ Chợ-quán. 7 giờ, đốt pháo bông trước nhà thờ. Thế là
hoàn tất cuộc lễ kỷ niệm.
Paulus Tạo
Báo Nam Kỳ địa phận năm 1937
