Tại sao người Khmer gọi người Việt Nam là Duồn?

 ĐỘC GIẢ: Tại sao người Khmer gọi người Việt Nam là Duồn?

AN CHI: Người Khmer gọi người Việt Nam là yuôn còn người Chàm thì gọi là ywan. Nhiều dân tộc ở Tây Nguyễn cũng chịu ảnh hưởng của tiếng Khmer hoặc tiếng Chàm mà gọi người Việt bằng những tên tương tự. Yuôn là dạng tiếng Khmer còn ywan là dạng tiếng Chàm của tiếng Sanskrit yavana. Trong bi ký cổ xưa bằng tiếng Sanskrit, người Chàm đã gọi người Việt bằng cái tên yavana này. Vậy yavana là gì?. Dictionnaire sanskrit- français của N.Stchoupak, L. Nitti và L. Renou (Paris, 1932) đã đối dịch từ này như sau: “étranger, barbare”. Một vài học giải và nhà nghiên cứu vì hiểu nhầm barbare là “dã man” nên đã vội vàng tránh né cái nguyên từ yavana đích thực mà đi tìm cho yuôn, ywan một “nguyên từ” khác, đương nhiên là hoàn toàn xa lạ. Sự thật thì barbare ở đây đồng nghĩa với étranger. Cái nghĩa đó đã được Nouveau Petit Larousse en couleurs (édition 1969) cho như sau: “Etranger, qui appartient à une autre civilisation” nghĩa là “dị chủng, thuộc về nền văn minh khác”.

Xét theo định nghĩa này, người Khmer và người Chàm là đồng văn với nhau. Rõ ràng người Việt Nam là người “dị văn” với cả người Khmer lẫn người Chàm. Vậy hoàn toàn chẳng có gì lạ nếu họ gọi chúng ta là yavana, Khmer hóa thành yuôn và Chàm hóa thành ywan, tức là những kẻ “dị văn”.

Kiến thức ngày nay, số 124, ngày 20-11-1993