"Tuần" là gì?

Nhân tôi vừa mới trải qua sinh nhựt, có bạn nói tôi "sáu bó", rồi có em inbox hỏi "ngày xưa chúc thọ lục tuần" là răng? Lai rai cái chữ chút đỉnh chơi.

Tuần, theo dương lịch hiện giờ, có 7 ngày; vậy, lục tuần là... 6x7=42 ngày chớ nhiêu mà thọ cái giống gì. 42 ngày tuổi còn bú vú mẹ chùn chụt.

Tuần 旬, theo âm lịch đời xưa, có 10 ngày; một tháng (âm lịch) có ba tuần (thượng tuần 上旬, trung tuần 中旬, hạ tuần 下旬). Ủa, vậy thì 6x10=60 ngày, cũng mới có hai tháng tuổi, cũng còn bú vú mẹ chùn chụt, sao gọi là "mừng thọ"?

Là bởi vì dựa theo một truyền thuyết, kể vắn tắt thôi: hồi xưa có người lạc lên cõi tiên, đi du ngoạn du hí du ... đủ thứ ở trển ba tuần trăng (ba mươi ngày), tới chừng về lại trần gian thì giựt mình. Bạn bè cùng tuổi ngày xưa giờ già khú đế hết trơn.
Té ra một ngày trên cõi tiên bằng một năm dưới trần thế. Một tuần ở trển (tuần trăng: 10 ngày) bằng mười năm dưới trần thế.

Lục tuần là 60 ngày, mà ngày ở cõi tiên, tính ra là 60 năm dưới trần.
Ông bà mình ngày xưa nói năng lịch sự lắm đa. Kêu "mừng 60 năm" thì không gì đặc biệt, thuần túy số học khô khan. Nhưng kêu "mừng lục tuần" là ngụ ý chúc mừng được sống trên cõi tiên, được hưởng phước tiên!

Vậy đó. Bây giờ sống trong thiên đường xã hội chủ nghĩa tại VN, thành thử phước tiên hết ráo. Con nít mười tuổi ở vùng cao đi học bằng cách đu dây qua sông, rủi đứt dây, qua đời thì... hưởng phước "nhứt tuần" đó đa.

* TUẦN 循: đi xem xét (tuần tra/tuần hành 循 行)
* TUẦN 巡: hết một vòng, hết một lượt; như "tuần trà", "tuần rượu" : 一 巡 (nhất tuần: uống hết lượt thứ nhất)

Vài dòng trên viết lai rai (chớ còn nhiều "tuần" mang nghĩa khác nữa).

Nguồn: Nguyễn - Chương Mt