Chọn múi giờ - Vì "Quốc kế dân sinh"/ Vì quyền lực chánh trị... (kỳ 2)

Kỳ 2: CHỌN MÚI GIỜ - VÌ "QUỐC KẾ DÂN SINH" / VÌ QUYỀN LỰC CHÁNH TRỊ...
* Chọn "múi giờ pháp định", tùy vào chiến lược phát triển quốc gia của giới chức hữu trách.

I/ Nói nào ngay, việc phân chia ra các đường kinh tuyến hết thảy là "đường tưởng tượng" do giới thiên văn QUI ƯỚC - theo đó trái đất được chia thành 24 cột kinh tuyến, tức 24 múi giờ. Việc phân định múi giờ, dù vậy, vẫn có những chênh lệch & tranh biện trong giới thiên văn học (quá phức tạp trong chuyên môn, đây không bàn làm gì) - chúng ta quen gọi là giờ GMT (sau này còn gọi là giờ UTC).

II/ Thành thử việc chọn múi giờ - do giới khoa học kinh tuyến vẽ ra - không bị buộc phải theo một luật định nào ráo trọi. Mà tùy mỗi quốc gia chọn lựa, gọi là "múi giờ PHÁP ĐỊNH".

Như lãnh thổ Hoa Kỳ trải rộng khoảng 8 múi giờ qui ước (không kể Alaska, Hawaii), nhưng "múi giờ pháp định" rút gọn còn 4: múi giờ miền Đông (Eastern), múi giờ miền Trung (Central), múi giờ miền núi (Mountain), và múi giờ vùng dọc Thái Bình Dương (Pacific).
Vì sao cần rút bớt số múi giờ trong nước?
Việc này giảm thiểu sự chênh lệch giữa các múi giờ (quá nhiều múi giờ càng tăng thêm chênh lệch), tạo thuận lợi cho sự vận hành của thị trường chứng khoán, ngân hàng, giao thông liên lạc...

Trong mỗi múi giờ pháp định (nêu trên) có tiểu bang ăn khớp với múi giờ qui ước (kinh tuyến) mà cũng có tiểu bang không ăn khớp, lệch một giờ. Không sao hết trơn, chỉ lệch một giờ ít ỏi nhưng tiện lợi trong giao thương phát triển!

Bởi vì, nói cho cùng, con người LÀM CHỦ THỜI GIAN chớ đâu phải nô lệ thời gian làm chi cho má nó khi (khinh).

III/ Trong khi đó đại lục Trung Hoa trải rộng 5 múi giờ qui ước, nhưng chế độ cầm quyền rút xuống tới mức chỉ còn...1 múi giờ pháp định thôi: cả nước buộc phải áp dụng cùng một múi giờ của Bắc Kinh.
Thành thử lúc mặt trời đã mọc ở Tử Cấm Thành (Bắc Kinh) chẳng hạn 6g sáng, thì cách đó hơn 3.000km ở Urumqi (Tân Cương) vẫn còn màn đêm lấp lánh các vì sao trên trời - nhưng phải vặn đồng hồ là... 6g sáng (theo giờ Bắc Kinh)!

Ở đây, giới cầm quyền chế độ Trung cộng sử dụng "múi giờ pháp định" chỉ nhằm khẳng định quyền lực chánh trị không hơn không kém.

IV/ Còn Việt Nam?
Theo dòng lịch sử, đây nói tắt: trong thời kỳ người Pháp có mặt tại VN, ban đầu họ chọn đúng múi giờ qui ước là GMT+7 (cho toàn vùng Đông Dương); rồi sau chuyển qua GMT+8.
Khi phân đôi đất nước, miền Nam VN chọn GMT+8, miền Bắc chọn GMT+7.
(sau ngày sáp nhập hai miền, từ năm 1976 Hà Nội áp dụng múi giờ GMT+7 cho cả nước).

* Trong múi giờ qui ước GMT+7, có CHXHCN Việt Nam, Lào, Cambodia, Thái Lan...
Hiện nay Bangkok (Thái Lan) đang bàn thảo để tìm sự đồng thuận trong nước, nhằm chuyển từ múi giờ qui ước GMT+7 (cùng múi giờ với Hà Nội) sang múi giờ GMT+8 (là múi giờ trước đây Sài Gòn áp dụng). Sao vậy?

Bởi vì các trung tâm kinh tế - tài chánh của khu vực đều chung múi giờ GMT+8: Tân Gia Ba (Singapore), Hương Cảng (Hong Kong), Đài Loan... Việc chuyển đổi (chỉ cần lệch 1 giờ ít ỏi) để trùng với múi giờ của những nước này sẽ tạo thuận lợi trong giao dịch thị trường chứng khoán, thúc đẩy tăng trưởng.

Bài học nhãn tiền trong cuộc khủng hoảng tài chánh châu Á vẫn còn đó. Số là lúc bấy giờ thị trường chứng khoán Bangkok (Thái Lan) gánh chịu toàn bộ "cơn sóng thần bán tháo chứng khoán" thê thảm. Trong khi thị trường Tân Gia Ba (Singapore) - nơi khơi mào cơn sóng thần này - đã giảm thiểu được tai hại. Do việc mở/đóng sàn chứng khoán chênh lệch khác múi giờ - trong bối cảnh kinh tế khu vực liên quan lẫn nhau - khiến cho Thái Lan không kịp trở tay.

THAY LỜI KẾT:
Nói nào ngay, không có thượng đế nào (cũng không có "luật lệ" nào) bắt phải răm rắp theo đúng múi giờ qui ước do giới khoa học kinh tuyến vẽ ra hết trơn!
Mỹ chọn 4 múi giờ "pháp định", Tàu chọn 1 múi (dù bản đồ cho thấy Tàu trải qua 5 múi giờ lận); rồi có nước ban đầu chọn múi giờ "pháp định" như thế này, sau lại dịch chuyển sang múi giờ kế cận.

Hết thảy tùy thuộc vào tầm chiến lược "quốc kế dân sinh"...

Nguồn:Nguyễn - Chương Mt
-------------------------------------------------------------------------------
Hình 1: Bản đồ các múi giờ qui ước;
Hình 2: Hoa Kỳ (với 4 múi giờ pháp định);
Hình 3: Trung Hoa (có 5 múi giờ qui ước theo hình tô màu, nhưng chế độ cầm quyền chỉ chọn múi giờ Bắc Kinh làm múi giờ pháp định duy nhứt trong cả nước)