Hẹn năm sau gặp tại Jerusalem

 "HẸN GẶP TẠI JERUSALEM"

* Một ý chí kiên vững, một tâm thức văn hóa sâu thẳm.

"Năm sau hẹn gặp tại Jerusalem" השנה הבאה תיפגש בירושלים
- đây là câu nói cửa miệng của người Do Thái khi họ cử hành Lễ Vượt Qua (Passover; còn gọi là Lễ Quá Hải Pesah) vào mỗi năm trong khi họ lưu vong trên khắp thế giới. Lời hẹn để nuôi dưỡng hi vọng trong vài chục năm? Không. Hi vọng cho một trăm năm? Cũng không. Mà là mỗi năm, lại "HẸN NĂM SAU GẶP TẠI JERUSALEM", cứ vậy lặp đi lặp lại, trong suốt hai ngàn năm lưu lạc rời khỏi quê cha đất tổ!

Người Do Thái hoang tưởng chăng, khi nhắc nhau "hẹn trở về Jerusalem", trong khi hết năm này qua năm khác mà ngày trở về quê hương vẫn vời vợi mù khơi? KHÔNG, không hề một chút hoang tưởng.
Bởi vì lời hẹn trở về Jerusalem không phải là lời hẹn ngược dòng thời gian dựng lại thể chế cũ. Mà lời hẹn trở về Jerusalem để dựng xây mới hơn, là minh chứng cho ý chí của con người chiến thắng mọi sự lãng quên, không cho phép thời gian đè bẹp ký ức lịch sử luôn SỐNG trong tâm khảm của mỗi người!

Người Do Thái tưởng niệm Lễ Vượt Qua để khắc ghi biến cố Xuất hành (Exodus) thoát khỏi Ai Cập cổ đại mà trở về với quê hương, về với Đất Hứa. Như đấng Javeh đã hứa với họ:
"Ta chọn các người làm dân của Ta, và Ta sẽ là Thiên Chúa các ngươi".

Dặn dò nhau về việc qui cố hương, gặp nhau tại thủ phủ trước đây - về ý nghĩa - tức là nuôi dưỡng một tâm thức văn hóa sâu thẳm. Phải HIỂU giá trị văn hóa của vùng đất mà thủ phủ/kinh đô được dựng lên, phải hiểu lắm thì mới YÊU mới QUÝ được.

Không thể nuôi ý chí bền bĩ nếu không hiểu được giá trị.
Nói cách khác, một khi không hiểu giá trị của vùng đất cố hương thì ý chí trở về ắt cùn lụt, phôi pha.

Nguồn: Nguyễn - Chương Mt
-------------------------------------------------------------------